نظر رهبر انقلاب درباره احکام سفر و ترک وطن در ماه رمضان

خبرگزاري آريا - مقام معظم رهبري در پاسخ به چند استفتاء درباره انجام سفرهاي شغلي و ترک موطن در ماه رمضان از سوي افراد روزه‌دار، پاسخ‌هايي را ارائه کردند.

به گزارش ايسنا، پايگاه اطلاع‌رساني دفتر مقام معظم رهبري، جديدترين پاسخ‌هاي معظمُ‌له به استفتاهاي انجام شده درباره سفرهاي شغلي و ترک محل زندگي در ماه مبارک رمضان را به شرح ذيل منتشر کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ملاک تمام بودن نماز در سفر شغلي چيست؟ آيا تعدّد سفر لازم است؟
براي تمام بودن نماز و صحت روزه لازم است عرفاً سفر، شغل يا مقدمه شغل او محسوب شود؛ خواه با چند سفر باشد يا با يک سفر طولاني، مانند کسي که يک مسير دريايي طولاني را براي شغل خود طي مي کند.
معيار شغلي بودن سفر چيست؟
براي آنکه عرفاً سفر را سفر شغلي بدانند سه چيز معتبر است:
الف) قصد انجام سفر شغلي.
ب) شروع سفر شغلي.
ج) قصد استمرار انجام سفر شغلي.
اگر شخصي در صدق عرفي شک داشته باشد، يعني شک داشته باشد که عرفاً مشمول حکم "من شغله في السفر" مي‌باشد يا خير، حکم نماز و روزه‌اش در سفرهاي کاري چيست؟
در فرض سوال نماز را قصر بخواند و روزه‌اش صحيح نيست.
صِرف علم اجمالي کارمنداني که هرسال سفرهايي براي شغل‌شان خواهند داشت، کفايت مي‌کند ولو اينکه دو يا سه سفر بيشتر نباشد، يا اينکه بايد حتماً تعداد مشخصي سفر مثلا 10 سفر يا تعداد ايام مشخصي مثلاً 20 روز يا يک ماه يا دو ماه را در سفر باشند تا مشمول اين حکم واقع شوند؟
عدد خاصي معتبر نيست، لکن بايد بنا بر استمرار سفر داشته باشد به مقداريکه عرفاً سفر شغل يا لازمه شغلش محسوب شود.
براي اينکه نماز در سفر شغلي تمام باشد چه مقدار سفر لازم است؟ (با فرض اينکه قصد استمرار در سال‌هاي آينده را ندارد)
چنانچه بخواهد مدت طولاني مثلاً حداقل سه ماه اشتغال به آن داشته باشد، نمازش در سفرهاي شغلي تمام است و چنانچه مدت آن طولاني نباشد، حکم سفر شغلي را ندارد و نماز او قصر است.
براي صدق شغل در اين سه ماه آيا لازم است که هر روز سفر برود؟ يا در ايام غير تعطيل؛ يا هفته اي سه چهار روز و يا اينکه اگر در هر ده روز يک سفر کاري داشته باشد به نحوي که 10 روز در جايي اقامت نداشته باشد کافي است؟
اين مساله موکول به صدق عرفي است، و ظاهراً قدر متيقن از اين صدق آن است که در اين مدت، شاغل به نحو متعارف باشد يعني مستمراً سفر کند و به قدري که معمولاً اشخاص شاغل، کار را تعطيل مي کنند (مثل ايام تعطيل و عزاداري و امثال آن) تعطيل کند.
کارمندي که در طول سال هفته‌اي يک‌بار در ارتباط با شغلش به سفر مي‌رود، آيا در اين سفرها نمازش تمام است؟
در فرض سؤال نمازش تمام است.
کارمندي که هميشه سفرش کمتر از مسافت شرعي است، اگر اتفاقاً يک سفر به ميزان مسافت شرعي برود، وظيفه‌اش در اين سفر چگونه است؟
در فرض مرقوم نماز وي قصر است و روزه‌اش صحيح نيست.
در صورتي که کارمندي در وطن يا غير وطن خود 10 روز اقامت کند و هيچگونه مسافرتي نرفته باشد، آيا بعد از آن باز هم در سفر شغلي نمازش تمام است؟
در فرض سؤال، در سفر اول نماز قصر و بعد از آن، تمام است.
اگر کارمند بعد از اقامه عشره، يک مسافرت شخصي برود و بعد از آن به مسافرت کاري برود در اولين مسافرت کاري نمازش تمام است يا قصر؟
نمازش تمام است، لکن احتياط به جمع بين قصر و تمام ترک نشود.
آيا در عدم تحقق اقامه عشره قبل از سفر کاري، لازم است سفر کاري نرفته باشد يا هر سفري را شامل مي‌شود؟
هر سفري را شامل مي‌شود.
کارمندي که در ارتباط با شغلش 10 روز يا بيشتر در محل ماموريت مانده است، حکم نماز وي در مسير برگشت چگونه است؟
در فرض سؤال نمازش قصر است.
درصورتي که کارمندي بعد از اتمام ماموريت به جهت کارهاي شخصي يک هفته يا بيشتر در شهري که به آنجا اعزام شده بماند، حکم نماز وي در مسير برگشت چگونه است؟
در صورتيکه 10 روز در آن شهر نمانده باشد، در مسير برگشت بنا بر احتياط نماز را جمع بخواند.
اگر کارمند براي سفر کاري به مرکز استاني مي‌رود و بعد براي همان سفر کاري در شهرهاي آن استان نيز ماموريت‌هايي را انجام مي‌دهد، مثلا هر روز به شهري مي‌رود و شب به مرکز استان برمي‌گردد، آيا همه اين سفر ها يک سفر محسوب مي‌شود و يا هر کدام سفر مستقلي است؟
اگر به حدّ مسافت شرعي برسد، هر کدام سفر مستقلي محسوب مي‌شود.
اگر قبل يا بعد از سفر کاري براي انجام کارِ شخصي چند روز زودتر مي‌آيد و يا چند روز بيشتر مي‌ماند، حکم نماز در آن ايام چگونه است؟
در هر دو صورت، نماز تمام است.
کسي که تازه وارد کاري که لازمه‌اش انجام سفرهاي متعدد شغلي است شده، آيا در اولين سفر کاري نمازش تمـام است يا بايـد چند سـفر انجام شود، سپس نمازش تمام مي‌شود؟
با توجه به آنچه که در جواب سوال دوّم بيان شد، از زمانيکه عرفاً سفر لازمه شغل ايشان محسوب شود، ولو از سفر اول، نمازش تمام است.
کارمندي که مشمول "من شغله في السفر" است، اگر در هر سال سفرهاي کاري ديگري مي‌رود که براي کار ثابت و هميشگي او نيست، مثلاً سفر براي ماموريت آموزشي مي رود آيا در آن سفر هم نمازش تمام است؟
بله، در آن سفرها هم نمازش تمام است.
کارمنداني که در سفرهاي کاري معمولاً خانواده را با خود همراه مي‌برند، آيا نماز خانواده هم تابع نماز کارمند و تمام است؟
تابع ايشان نيستند.
در تعيين مقدار مسافت شرعي اکتفاء به نظر عرف آن منطقه کافي است، ولو مسامحي باشد يا بايد مکلف خودش بطور دقيق مسافت را محاسبه نمايد؟
بايد به نحوي که اطمينان حاصل شود، محاسبه نمايد.
آيا ملاکِ رسيدن مسافر به مقصد، رسيدن به اول شهر است يا رسيدن به منزل يا محل کار يا نقطه مشخصي که قصد رفتن به آنجا را دارد؟
اگر براي نقطه خاصي سفر نکرده بلکه مقصود او خود شهر است، اول شهر ملاک است، اما اگر نقطه خاصي مد نظر اوست، در محاسبه مسافت، همان نقطه بايد در نظر گرفته شود.
کارمندي که در حين ماموريت به جهت کار شخصي ماموريت را رها کرده و برمي‌گردد، حکم نمازش در سفر برگشت چگونه است؟
نمازش در اين سفر قصر است.
کارمندي که تردد شغلي دارد، اگر به سفر غير شغلي برود، در صورتي که مراجعت از اين سفر رجوع به محل کار بوده و انگيزه رجوع نيز، کاري بوده آيا سفر شغلي محسوب مي شود يا غير شغلي؟
سفر شغلي محسوب و نماز در آن، تمام است و روزه نيز صحيح است.
کسي که بايد نمازش را در سفر تمام بخواند، چنانچه نمازش را قصر خوانده است، حکم نمازهايي که خوانده چيست؟
بايد اعاده يا قضا نمايد.
کسي که بايد نماز را در سفر قصر بخواند، اگر به دليل جهل به موضوع يا ندانستن خصوصيات مسأله نمازش را تمام خوانده است ، اکنون وظيفه اش چيست؟
بنابر احتياط، اعاده يا قضا نمايد.
کسي که براي تحصيل به شهري مسافرت مي کند و تحصيل او ارتباطي با شغل او ندارد، حکم نماز و روزه اش در آن شهر محل تحصيل چگونه است؟
بنا بر احتياط واجب در سفر براي تحصيل علم نمازش را به صورت تمام و قصر بخواند و روزه را بگيرد و قضاي آن را نيز بجا آورد و مي تواند در اين مساله با رعايت شرايط عدول، به مجتهد ديگر رجوع نمايد.
حکم طلاب علوم ديني در سفر براي تحصيل چيست؟
سفري که امثال محصلان علوم ديني يا دانشجويان افسري براي تحصيلشان انجام مي دهند و با انجام آن در سِلک و حرفه خاصي قرار مي گيرند، سفر شغلي محسوب مي‌شود؛ و نماز تمام و روزه صحيح است.
احکام وطن

معيار در وطن اصلي چيست؟ آيا صِرف تولد در مکاني و يا وطن والدين بودن آنجا کفايت مي کند، يا اينکه رشد ونمو هم شرط است؟
صِرف تولد ويا وطن والدين بودن کافي و يا لازم نيست؛ بلکه مناط و ميزان براي صدق وطن اصلي اين است که انسان در ابتداي زندگي (يعني دوران کودکي و نوجواني) در مکاني رشد ونمو پيدا کند و بزرگ شود.
اگر فردي در مقر موقت والدين که وطن آنها نيست، متولد شده، چند سال بايد آنجا بماند تا آن مکان وطن اصلي او محسوب شود؟
اين امر عرفي است و بايد در تشخيص آن از عرف استفسار کرد؛ البته مواردي از دو طرف يقيني است. مثلاً اگر پانزده يا بيست سال بماند يقيناً وطن صدق مي کند و اگر دو سال بماند صدق نمي کند و مواردي که پس از مراجعه به عرف معلوم نشد مقتضاي قاعده در محل تولد احتياط است و در غير محل تولد استصحاب عدم وطنيت جاري است.
معيار در وطن اتخاذي چيست؟ آيا قصد اقامت دائم شرط است؟
براي اينکه مکاني وطن انسان محسوب شود لازم است که آنجا را براي اقامت (به طور دائم و يا بدون تعيين مدت) انتخاب نموده و در آنجا زندگي نمايد؛ البته اگر قصد داشته باشد مدت مشخصي مثلاً ده سال يا پانزده سال در جائي زندگي کند صدق عرفي وطن در اين صورت معلوم نيست مگر آنکه بخواهد مدت خيلي طولاني مثلاً چهل، پنجاه سال در آنجا بماند که در آن صورت آن مکان وطن او محسوب مي شود.
آيا در مکاني که قصد دارد هميشه بماند صِرف نيت براي ترتب احکام وطن کافي است يا اينکه لازم است يک مدتي را در آغاز در آن مکان بماند تا احکام وطن براي او جاري شود؟
براي صدق وطن صِرف نيت کافي نيست بلکه تلبس به لوازم وطنيت هم لازم است مثلاً چنانچه کارهائي را انجام بدهد که عادتاً انسان براي توطن در يک محلي آن کارها را مي کند (مثل تهيه منزل و راه انداختن کسب و کار) و لو زماني هم نماند وطن صدق مي کند و چنانچه لوازم توطن را فراهم نکند بايد مدتي بماند تا وطن براي او صدق کند.
فردي که بنا دارد براي هميشه يا ساليان متمادي سالي سه چهار ماه در محلي زندگي کند آيا آنجا وطن او محسوب مي شود؟
اگر نيت توطن مي کند در آن محل و وسائل زندگي در وطن مانند خانه و امثال آن را فراهم مي نمايد آنجا وطن دوم اوست.
آيا براي تمام بودن نماز و صحيح بودن روزه لازم است که وطن صدق کند و يا همينکه مسافر محسوب نشود کفايت مي کند؟
در مکاني که بر او مسافر صدق نکند نمازش تمام و روزه صحيح است.
کسي که مي خواهد مدتي در شهري زندگي کند، براي عدم صدق مسافر بر او چند سال بماند کفايت مي کند؟
اين قضيه عرفي است و علي الظاهر يکي دو سال کافي است.
انتهاي پيام

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۶۷۸۵۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عکس/ دیدار اعضای تیم ملی فوتسال با رهبر انقلاب

اعضای تیم ملی فوتسال ایران که در روزهای گذشته برای سیزدهمین بار قهرمان جام ملت‌های آسیا شدند، ظهر امروز با رهبر انقلاب اسلامی دیدار و گفت‌وگو کردند.